AFTREK VOOR BELASTINGEN

TEST BMW 320is

Uit: auto motor und sport 4/1989. Door: Bernd Ostmann. Vertaling: Bram Visser, 2005.

Omdat de Italiaanse staat op auto’s met meer dan twee liter cilinderinhoud weeldebelasting heft, bouwt BMW voor Italië een 3-serie met 192 pk 2-liter 16-klepsmotor – niet alleen interessant voor Italiaanse kopers.

Het idee is niet nieuw. Paul G. Hahnemann, BMW-verkoopdirecteur van 1960 tot 1971, maakte er naam mee, voor Karl H. Gerlingen, hoogste baas van BMW Italia, is het eerder een noodgreep geworden. Het toverwoord is nichepolitiek.

Gerlinger heeft het aan de Italiaanse staat te danken. Want wie in Italië een auto met meer dan twee liter cilinderinhoud (diesels meer dan 2,4 liter) rijdt, dan heeft de Belastingdienst zich er mee bemoeid. Alles wat boven de 2-liter uitkomt, wordt belast met 20% weeldebelasting. Neringdoenden kunnen de aankoopprijs niet aftrekken. En – zoals men inmiddels in Italiaanse kapitaalskrachtige kringen weet – een auto met een reuzencilinderinhoud trekt de fiscale opsporingsdienst als een magneet aan. Auto’s met meer dan twee liter worden ten zuiden van de Brennerpas net als snelle renpaarden of scherp gesneden jachten, als uitgesproken luxe objecten ingeschaald. Hun marktaandeel is dan ook navenant klein: in Duitsland altijd nog 13%, in Italië slechts 0,5%.

Begrijpelijkerwijs is de concurrentie onder de 2 liter moordend. Zo’n 27% van deze klasse bestaat uit zogenaamde high performance-auto’s, waartoe ook de hier geteste BMW 320 is telt.

Een 3-serie, naar keuze met twee of vier deuren, naar keuze in standaard-look of met decente spoilers en skirts, maar met een 2-liter 16-klepsmotor, die in het BMW-motorenpalet een bijzondere plaats inneemt.

Met 192 pk uit exact 1990 cc zet de viercilinder voor Italië geheel nieuwe maatstaven. Golden tot voor kort in techniekkringen de tweeliter zestienklepper van de Opel Kadett GSi 16V en de 2,3-liter zestienklepper van de BMW M3 als de paradepaardjes van de buitenlandse motorenbouwkunst, dan maakt nu de zestienklepper van de 320is aanspraak op deze heerschappij. In een vergelijk van een gemiddelde arbeidsdruk – een van de cilinderinhoud onafhankelijke grootheid – bereikt de Kadett een hoogste waarde van 12,36 bar, de M3 komt tot 13,13 bar, de 320is haalt een maximum van 13,24 bar. Maar het beste cijfer alleen is niet beslissend, ook het drukverloop over het gehele toerenbereik – en juist daar kan de kleine BMW-viercilinder uitblinken: reeds bij 2000 toeren bereikt de arbeidsdruk een concurrentieloze 10,09 bar.

Ondanks een specifiek vermogen van 96,5 pk per liter is de viercilinder geen gevoelige racemachine, hij draait al bij 1500/min krachtig en zonder schokken.

De Beier voor Italië levert verbazingwekkende prestaties. Vanuit stilstand tot 100 km/h sprint hij in 7,5 seconden – de sterkere en volumineuzere M3 heeft daar drietiende meer voor nodig. Pas vlak voor de 200 km/h-grens kan de M3 aansluiten en de 320is inhalen.

De 320is heeft een topsnelheid van 231 km/h, bereikt daarbij zijn toerenlimiet, maar kan nog in de windschaduw van de M3 blijven, die in de auto motor und sport-test 237 km/h haalde. Ook al deelde Philipp Waldeck in het Oostenrijkse Auto Revue mee: ‘Voor bergwandelaars betekent 3 km/h minder: stilstand’, de M3 en de 320is zijn twee praktisch even snelle auto’s.

En de grootste motor heeft zelfs de kleinste soepelheidsreserves. In de vierde versnelling van 40 km/h accelererend, heeft de M3 tot 100 km/h 13,6 s nodig, de 320is legt deze proef in 12,8 s af. Daarbij is de architectuur van beide machines hetzelfde. Ook de ‘vierkleppentechniek in professioneel formaat’, zoals de BMW-adverteerders de twee inlaat- en twee uitlaatkleppen per verbrandingsruimte trots omschrijven.

Kleppen en cilinderkop zijn dus bij de M3 en de 320is identiek, alleen de onderbouw werd gemodificeerd. Daar roteert in de Italiaanse uitgave een nieuwe gesmede krukas met kortere slag (72,6 in plaats van 84 mm) en gewijzigde contragewichten. Wat de rustige loop evenzeer ten goede komt als de langere drijfstangen (149,7 in plaats van 144 mm lang).

Het werk aan de basis verkleint het slagvolume met 313 cm³. Gezien de gemeten cijfers en de prestaties staat echter vast: iets minder is meer. Wat niet voor het verbruik geldt. Ondanks een kortere eindoverbrenging (3,46 bij de 320is tegenover 3,25 bij de M3) lag het testverbruik op 12,2 liter per 100 km –  een M3, zonder geregelde driewegkatalysator, had 1,5 liter meer nodig in een eerdere test.

De kleine afgeleide van de grote viercilinder is bovendien gecultiveerder dan zijn grote broer. Vrij van vibraties en dreunfrequenties, komt echter ook de tweelitermotor niet aan de loopcultuur van een zescilinder motor.

In het eerste verkoopjaar werden meteen 1500 exemplaren van de 320is afgezet. Zeker niet alleen vanwege zijn verfrissende aantreden, maar vooral vanwege het rijplezier dat deze kleine BMW geeft. Dat dat rijplezier nog wat oorspronkelijker lijkst dan bij de M3, ligt daaraan, dat de technici zich bij de afstelling van het onderstel meer op de 325i hebben georiënteerd. Wielvlucht, naloop en de geringere bodemvrijheid (-15 mm) zijn evenzeer aangepast aan de hogere eisen als vering en demping. Interessant daarbij is dat men niet alleen aan sportieve hardheid heeft gedacht. De achterste schokdempers bijvoorbeeld zijn zachter dan die in de seriemodellen. De modificatie werkt. Korte oneffenheden in het wegdek worden elegant opgeslokt. Op langere golven maakt de Italo-Beier echter toch duidelijk dat hij een atleet is – maar eentje met manieren, die zijn chauffeur niet door elkaar schudt, maar hem een stevig contact met het wegdek geeft.

In de praktijk is de 32ois heftig overstuurd. Hij reageert gewilliger dan een M3 op elke stuurbeweging, maar vraagt van zijn bestuurder toch meer alertheid dan de goedmoedig onderstuurd afgestelde M3.

Ook bij ons zou de 320is als volks-M3 carrièrekansen hebben, want hij is een uitgesproken goede aanbieding. In Italië kost de 320is inclusief spoilers en skirts omgerekend DM 51.714 (DM 49.866 als 4-deurs zonder spoilers). Wie hem naar Duitsland rijdt, mag 19% BTW aftrekken en vervolgens 14% van de aankoopprijs in de Duitse staatskas storten. Dat betekent DM 45.753 voor de tweedeurs of DM 46.046 voor de vierdeurs 32ois. Voor toelating is een individuele keuring bij de TÜV noodzakelijk, maar volgens BMW zijn daarbij geen problemen te verwachten. Tegelijkertijd wil de BMW-centrale in München BMW-shopping in Italië niet animeren. De Italiaanse prijzen zouden in Duitsland voor oproer kunnen zorgen, want, verraden Münchense verkoopexperts fluisterend achter hun hand, de 320is-prijs zou extreem scherp zijn gecalculeerd. Doel: de BMW 320is moet de attractie van de hard bevochten Italiaanse 2-literarena worden.

GEGEVENS BMW 320is

TECHNISCHE GEGEVENS – Watergekoelde viercilinder lijnmotor voor in de lengte ingebouwd; vijfvoudig gelagerde kruksas; twee bovenliggende nokkenassen (door een ketting aangedreven); vier kleppen per cilinder via klepstoters bediend; thermostatisch gestuurde koelventilator; elektronische brandstofinspuiting (Bosch ML-Motronic).
Vermogen 192 pk bij 6900/min; specifiek vermogen 96,5 pk/l; cilinderinhoud 1990 cm³; boring x slag 72,6 x 93,4 mm; compressieverhouding 10,8:1; maximum koppel 210 Nm bij 4900/min; gemiddelde zuigersnelheid bij nominaal toerental 21,5 m/s; inhoud motorolie 5l; inhoud koelsysteem 9,0 l; accu 12V 66Ah; dynamo 1260 Watt.
KRACHTOVERBRENGING – Achterwielaandrijving; vijfversnellingsbak; hydraulisch bediende koppeling. Overbrengingsverhoudingen: I 3,72; II 2,40; III 1,77; IV 1,26; V 1,00; R 4,23; Eindoverbrenging 3,46:1; snelheid bij 1000/min in V 32,3 km/h.
ONDERSTEL – Onafhankelijke wielophanging voor en achter, voor met dwarsarmen, McPherson veerpoten, achter met schuine draagarmen, schroefveren, gas gevulde schokdempers. Voor en achter stabilisator. Tandheugel stuurinrichting met stuurbekrachtiging, stuuroverbrenging 19,6:1. 3 stuurwielomwentelingen. Hydraulisch tweevoudig gescheiden remsysteem met rembekrachtiging, inwendig geventileerde schijfremmen voor, schijfremmen achter, antiblokkeersysteem (Bosch). Velggrootte 6,5J x 14. Bandenmaat: geen opgave.
CARROSSERIE – Vijfzitslimousine met twee portieren. Luchtweerstandscoëfficiënt Cw 0,34. Frontaal oppervlak A 1,86 m². Luchtweerstandsindex (Cw x A) 0,63. Zitdiepte voor/achter 505/470 mm, knikmaat 940-1090 mm, normknieruimte 210 mm. Draaicirkel rechts/links 10,6/10,9 m; stuurwieldiameter 385 mm.Tankinhoud 55 l. Massa leeg 1218 kg, gewichtsverdeling voor/achter 52,1/47,9%. Maximum toelaatbare massa 1640 kg. Belading 422 kg. Daklast 75 kg.

MEETGEGEVENS – Testverbruik (l/100 km superbenzine) minimaal 9,3; maximaal 14,5; testverbruik 12,2. Remweg vanaf 100 km/h: koud 42,4 m; warm 44,9 m. Interieurgeluid (in dB(A)) bij stationair 53; bij 50 km/h 72; bij 100 km/h 67; bij 130 km/h 70; bij 160 km/h 75; bij 200 km/h 80.

STANDAARDUITRUSTING
2-DEURS (DM 51.714) - ABS; buitenspiegel links en rechts; toerenteller; voor- en achterspoiler; 5-sportversnellingsbak; zijdelingse stootstrips; leren stuurwiel en pookknop; lichtmetalen velgen 6,5 J x 14; leeslamp voorin; metallic lak; olietemperatuurmeter; stuurbekrachtiging; sportstoelen; centrale portiervergrendeling.
4-DEURS (DM 49.866) - Toerenteller; 5-sportversnellingsbak; lichtmetalen velgen 6,5 J x 14; olietemperatuurmeter; stuurbekrachtiging; centrale portiervergrendeling.

           

   

OVERIGE BMW