RIJVERSLAG
BMW 745i
MOTOREN-WERK
Uit: auto motor und
sport 12/1980. Door Wolfgang König. Vertaling: Bram Visser, 2004.
Viereneenhalve liter motorinhoud moest het zijn, 275 pk, verdeeld over niet
minder dan twaalf cilinders. In plaats van naar de reeds productierijpe
twaalfcilindermotor, grepen de BMW-technici terug naar een reeds aanwezige,
minder prestigieuze aandrijfbron. Ze voorzagen de nieuwe grote BMW, de 745i, van
de bekende zescilindermotor, die ze met behulp van een turbocompressor nog wat
meer nieuw leven inbliezen.
’Dat we voor de 745i in plaats van de nieuwe V12-motor of een parallel
ontwikkelde achtcilinder toch kozen voor de bekende zescilinder lijnmotor, had
zowel economische als technische oorzaken’, verklaart Dr. Karl-Heinz
Radermacher, 48, BMW Ontwikkelingschef, het besluit.
Inderdaad zijn daarvoor goede redenen, hoe zeer BMW-liefhebbers het met
stille trom verdwijnen van de eerste voor serie geconcipieerde twaalfcilinder
van Duitsland ook mogen betreuren. Want het afzien van de helft van het
oorspronkelijk geplande aantal cilinders was voor de managers van de Münchense
onderneming niet alleen wezenlijk goedkoper. Het was ook meer in overeenstemming
met de actuele tijdgeest.
BMW-manager Karl-Heinz Radermacher: ‘Economische criteria moeten
vandaag de dag op de voorgrond staan. En de kleine zescilinder met
turbocompressor spaart niet alleen ruimte en gewicht, hij heeft in het
turbobereik ook een verhoudingsgewijs goede werkingsgraad en is daarom bijzonder
zuinig.’
Wat bleef is de typeaanduiding, die volume-fetisjisten schadeloos moet
stellen voor de hun ontnomen vreugde. Bij BMW haalt men de verklaring voor de
verwarrende typeaanduiding 745 van het nieuwe vlaggenschip uit de letters van de
motorsportwet: ‘De inhoud van turbomotoren wordt hier voorzien van een
handicapfactor van 1,4. Bij een 3,2 liter turbo, zoals de onze, komt men daarmee
op het equivalent van een motorinhoud van 4,5 liter’, rechtvaardigt motorchef
Dr. Karl-Heinz Lange, 41, de laatste twee cijfers van de aanduiding op de
achterzijde van de ‘geblazen’ BMW-7.
Wat vermogen en koppel van de turbomachine betreft, zijn er inderdaad
vergelijkingen te trekken met dergelijke volumineuze zuigermotoren, want de aan
de 3,2-liter motor van de 732i gemonteerde turbocompressor zorgt, de inhoud in
aanmerking genomen, voor buitengewoon indrukwekkende waarden: 252 pk bij
5200/min en 380 Nm bij reeds 2600/min.
Daarbij worden de zes cilinders al bij toerentallen van weinig meer dan
1200/min door de turbocompressor nadrukkelijk voorzien van vers gas, en de
maximum laaddruk van 0,6 bar staat zonodig al bij 3000/min ter beschikking. De
druk wordt geregeld met behulp van een zogenaamde by-pass-klep die is
aangebracht voor de turbine van de compressor. Zodra de maximumdruk is bereikt,
leidt die een deel van de uitlaatgasstroom om de turbine heen, direct naar de
uitlaat.
Om dit alles ook langdurig te verwerken, moest de inmiddels al sinds 1968
gebouwde BMW-machine zich nog een reeks andere modificaties laten welgevallen.
Gezien de zware drukverhoudingen in de turbomotor moesten bijvoorbeeld de
compressieverhouding worden verlaagd van 9,3 : 1 tot 7,0 : 1, enkele
aandrijfdelen worden versterkt en bovendien de door de compressor samengeperste
frisse lucht worden gekoeld door een in de rijwind ondergebrachte tussenkoeler.
Als verdere bijzonderheid voorzagen de BMW-technici het turbosysteem van
een zogenaamd Umluftventil. Geïntegreerd in de laadluchtleiding, voert
deze bij gesloten gasklep de gecomprimeerde lucht terug tot voor de compressor
en verhindert zo een snelle daling van het laadtoerental. Op deze manier moet
het aanspreken bij wisselende belasting worden verbeterd.
Een zelfde effect heeft overigens ook de standaard automatische
versnellingsbak. Omdat die zoals bekend werkt zonder koppelonderbreking, is hij
volgens BMW techniekchef Radermacher een ‘bijzonder harmonieuze completering
van de turbomotor’. Voor BMW-rijders die toch liever zelf van versnelling
wisselen, is er een vijfversnellingsbak in voorbereiding, die als alternatief
zonder meerprijs zal worden aangeboden.
Wie bang is dat de automaat het verwachte sportieve temperament overmatig
dempt, komt echter bedrogen uit. Er is kracht in overvloed – genoeg om het
nieuwe BMW-topmodel een goede positie te verzekeren tussen de snelste
limousines.
Dat tonen ook de door de fabriek genoemde prestatiecijfers: in 7,8
seconden sprint de turbo-BMW van 0 tot 100 km/h en hij bereikt na 18,6 seconden
160 km/h. Als topsnelheid wordt 222 km/h genoemd.
Wat deze cijfers echter niet tot uitdrukking brengen, is de gelaten
manier waarop ze worden gerealiseerd. Want de geblazen zescilinder betovert je
in het hele toerengebied met zijn buitengewoon gelijkmatige krachtontplooiing en
overtuigt ook bij lage toeren met zijn indrukwekkende trekkracht.
Om de rol van de BMW 745i als topmodel van BMW te onderstrepen, beperkten
de BMW-technici zich niet tot de motorische opwaardering. Ze zorgden ook door
talrijke uitgebreide uitrustingdetails voor een meerwaarde, die
kapitaalkrachtige klanten de keuze voor het 54.200 mark dure vlaggenschip moeten
vergemakkelijken.
Zo is er bijvoorbeeld standaard het antiblokkeersysteem voor de
reminstallatie, dat bij de overige modellen van de 7-serie 2370 mark kost. En de
achteras van de 745i heeft zonder meerprijs een elektronische niveauregeling,
die de bekende rij- en veereigenschappen van het verder ongewijzigde onderstel
ook bij volle belading moeten verzekeren. Vanwege het hogere verbruik van de
sterkere motor werd bovendien de tankinhoud van 85 tot 100 liter vergroot.
Als eerste Duitse productieauto biedt de 745i bovendien een zogenaamde
boordcomputer, die de bestuurder moet ondersteunen met informatie over verbruik,
reikwijdte, buitentemperatuur en navigatiegegevens. Daarnaast geeft hij ook nog
de tijd aan, beveiligt na het intoetsen van een 4-cijferige code de auto tegen
diefstal en schakelt op de gewenste tijd een als extra leverbare standkachel in.
Opdat de inzittenden ook tijdens de rit niet worden gestoord door
klimatologische schommelingen van de omgeving, wordt tenslotte voor 3880 mark
nog een automatisch geregelde airco- en verwarmingsinstallatie aangeboden, die
zorgt voor de ingestelde interieurtemperatuur, onafhankelijk van invloeden van
buitenaf.
Geheel gratis heeft het Beierse statussymbool nog een bonus. Hij zal tot
de exclusiefste verschijningen op de Duitse wegen worden gerekend, want per dag
zullen slechts tien exemplaren van de uitsluitend voor de Europese markt
bedoelde BMW 745i worden gebouwd.
E23 TESTBERICHTEN